ÖZELLİKLER

Ürün Adı : DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB)

Ürün Kodu :

Kategori :

Alt Kategori :

              ÇOCUKLARDA DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU (DEHB)

        Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), 7 yaşından önce başlayan, en az 6 ay görülmesi gereken, akademik ve sosyal işlevlerde bozulmaya yol açan, gelişime uygun olmayan yetersiz dikkat süresi, yaşa uygun olmayan aşırı hareketlilik ve dürtüsellik ya da her ikisiyle tanımlanan bir bozukluktur. DEHB-aşırı hareketliliğin önde olduğu tip olan çocuklar dikkat eksikliği tanı ölçütlerini karşılamazlar. Genellikle dikkat eksikliği alt tipinden daha erken yaşta tanı konur. DEHB’i olan bir çocuğun, tanı koymak için yapılan ilk muayenesi sırasında hareketlilik gözlenmeyebilir; sadece okul ve evdeki durum sorgulanarak durum ortaya konur. Okul öncesi çocuklarda ilk muayene sırasında hiperaktivite daha sık gözlenir. Yaş arttıkça motor aktivite azalabilir ve erişkinlikte, yerini duygusal huzursuzluğa bırakır. Engellenme eşikleri diğer tiplerden daha düşüktür. Erkeklerde kızlara göre daha sıklıkla görülür.

Aşağıdakilerden (1) ya da (2) vardır. (1) aşağıdaki dikkatsizlik semptomlarından altısı (ya da daha fazlası ) en az altı ay süreyle, uyumsuzluk doğuracak ve gelişim düzeyine uymayacak derecede sürmüştür:

 Dikkatsizlik (a) çoğu zaman dikkatini ayrıntılara veremez ya da okul ödevlerinde, işlerinde ya da diğer etkinliklerde dikkatsizce hata yapar

(b) çoğu zaman üzerine aldığı görevlerde ya da oynadığı etkinliklerde dikkati dağılır.

      (c) doğrudan kendisine konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür

      (d) çoğu zaman yönergeleri izlemez ve okul ödevlerini, ufak tefek işleri ya da işyerindeki görevlerini tamamlayamaz (karşıt olma bozukluğuna ya da yönergeleri anlayamamaya bağlı değildir)

    (e) çoğu zaman üzerine aldığı görevleri ve etkinlikleri düzenlemekte zorluk çeker

    (f) çoğu zaman sürekli mental çabayı gerektiren görevlerden kaçınır, bunları sevmez ya da bunlarda yer almaya karşı isteksizdir

   (g) çoğu zaman üzerine aldığı görevler ya da etkinlikler için gerekli olan şeyleri kaybeder ( örn. oyuncaklar, okul ödevleri, kalemler, kitaplar ya da araçgereçler)

    (h) çoğu zaman dikkati dış uyaranlarla kolaylıkla dağılır

     (i) günlük etkinliklerde çoğu zaman unutkandır

Okul öncesi dönemde olan çocuklara tanı koymak, bu yaş çocuklarının genelde hareketli olması ve öz denetimlerinin yetersiz olması nedeniyle oldukça zordur. DEHB tanısı koymakta aceleci davranmadan aile danışmanlığı, davranışsal öneriler ve düzenli takiplerle bu yaş çocuklarının okula başlama yaşına kadar izlenmesi gerekmektedir. DEHB olan pek çok çocuk bebekliklerinde de huzursuz, hareketli, az uyuyan, çok ağlayan ve beslenme problemleri yaşayan çocuklardır. Bu çocuklar aşırı hareketli, yerinde durmayan, huzursuz, kontrol edilemeyen, uzun süre oyun faaliyetlerini sürdüremeyen, çabuk sıkılan, çok soru soran ancak sorunun cevabını beklemekte zorluk çeken, yorulmak nedir bilmeyen, kıpır kıpır olan çocuklardır.

Dikkat eksikliği yaşayan bireylerin öğrenme ve hatırlamada güçlükleri, akademik, iş ve sosyal ilişkilerindeki kaliteyi düşürmektedir. Bu durumda devreye giren ilaç tedavisi, bu kişilerin öğrenme becerilerini geliştirir. Ancak her zaman ilaç tedavisi tek başına yeterli olmayabilir. Öte yandan bu durum, dikkat eksikliği bozukluğunda sadece BDT uygulaması için de geçerlidir. Araştırmalar ve klinik pratikler gösteriyor ki birlikte ilerleyen BDT ve ilaç tedavileri,  çocuklarında bu bozukluğa sahip olan ebeveyn ve bireyleri, verimi çok daha yüksek bir sonuca ulaştırıyor. İlaç tedavisinden kaçınan ailelerin küçük çocuklarda yalnızca davranış terapileri ile ilerlemek istemesi sıkça görülen bir durumdur. Burada ailelerin en çok gözetmesi gereken konulardan biri, davranışın niteliğine göre yeterince ödül ve cezalandırılmanın yapılmasıdır. Genelde aileler uzun süren bıkkınlık ve yorgunluktan sonra birden çocuklarında gördükleri olumlu davranışı gereğinden fazla ödüllendirme eğilimine girmektedirler. Bu durum aksi bir şekilde olumsuz davranışın gereğinden fazla bir şiddetle cezalandırılmasıyla da olabilir. Unutulmaması gereken konu, çocuğun yaptığı davranışın niteliğinin birimi kadar, o birimde ödül veya ceza verilmesi olacaktır.